• Reading time:3 mins read

29 listopada 2021 roku przypada kolejna już 191 rocznica wybuchu Powstania Listopadowego. Był to pierwszy zryw narodowy Polaków po utracie niepodległości w 1795 roku. Polacy nigdy nie pogodzili się z utratą wolności i podejmowali różne działania aby zrzucić jarzmo niewoli. Bezpośrednią przyczyną wybuchu powstania była informacja o wysłaniu żołnierzy polskich do tłumienia buntu Belgów przeciwko Holendrom. Jednakże przyczyn było więcej. Przede wszystkim polityka władz rosyjskich, które decyzją Kongresu Wiedeńskiego w 1815r otrzymały zarząd nad Królestwem Polskim ( po likwidacji Księstwa Warszawskiego ). Car Rosji Mikołaj I był jednocześnie królem Polski ale w jego imieniu rządził Książe Konstanty – brat cara . Władca od samego początku funkcjonowania Królestwa Polskiego łamał prawo, ograniczał swobody obywatelskie , a Książę Konstanty nie ukrywał swojej wielkiej niechęci do Polaków. Najbardziej dało się to odczuć wojskowym . Sytuacja stawała się coraz bardziej napięta . Nastroje antyrosyjskie mobilizowały do intensyfikacji działań organizacji spiskowych w różnych środowiskach. W 1828r w Szkole Podchorążych Piechoty w Warszawie z inicjatywy jednego z wykładowców – Piotra Wysockiego zawiązano tajne sprzysiężenie. Celem była walka o niepodległość Polski w powstaniu zbrojnym. Latem 1830 r. do stolicy zaczęły docierać wiadomości o rewolucji we Francji i buncie Belgów. Niepokojem napawała również sytuacja gospodarcza w Europie.
29 listopada 1830r grupa spiskowców zaatakowała Belweder – siedzibę Księcia Konstantego, powstańcy chcieli ująć carskiego brata lecz ten zdołał uciec (prawdopodobnie w stroju kobiety). Kolejne godziny powstania to sukcesy spiskowców – zdobyto Arsenał. Na początku grudnia powołano Rząd Tymczasowy, próbowano także porozumieć się z carem. Pertraktacje nie doprowadziły do porozumienia. Ogłoszono detronizację cara a władzę przejął Rząd Narodowy. Wojna z Rosją był nieunikniona. Początkowo Polacy odnosili sukcesy (pod Stoczkiem, Olszynką Grochowską) ale gdy na początku lutego 1831 r. na ziemie polskie wkroczyła ponad 100-tysięczna armia rosyjska na czele z Iwanem Dybiczem sytuacja Polaków uległa zmianie. Do decydującej bitwy doszło 26 maja 1831 r. pod Ostrołęką Polacy ponieśli klęskę. Wojska rosyjskie szybko zbliżały się do stolicy, w której wybuchły zamieszki z powodu nieporozumień na szczeblach dowódczych. Warszawa została zdobyta na początku września 1831 roku. Oprócz przeważającej liczby wojska rosyjskiego oraz nieporozumień między polskimi dowódcami przyczyną klęski powstania były częste zmiany na stanowisku dyktatora i brak koordynacji działań zbrojnych. Powstanie swoim zasięgiem objęło nie tylko Królestwo Polskie ale również Litwę, Wołyń i Podole.
Car Mikołaj I potraktował powstańców bezwzględnie – jak buntowników, majątki skonfiskował, żołnierzy wcielał do armii rosyjskiej, zsyłał na Syberię a Królestwo obłożył wysoką kontrybucją.
Czasie Powstania Listopadowego sejm Królestwa Polskiego 7 lutego 1831 roku uznał biel i czerwień za barwy narodowe.